Dit is de eenentachtigste aflevering van de Livius Nieuwsbrief, een maandelijks verschijnend mailtje voor mensen met belangstelling voor de antieke wereld. Het wordt uitgegeven door Livius. De nieuwsbrief is gratis en u kunt hem doorsturen aan wie u maar wil; om af te melden volstaan uitsluitend mailtjes naar nieuwsbrief@livius.nl. Jona Lendering (redactie) ======================================== SLECHT NIEUWS Laten we er geen doekjes omheen winden: het is heel, heel slecht nieuws dat het Rijksmuseum van Oudheden bedreigd wordt met een subsidiekorting van 16%. Een officiële reactie leest u hier, en wie het museum wil steunen, doet dat daar. ======================================== NIEUW OP DE LIVIUS-WEBSITE Een kort stukje over de Schelde en over de Zuil van Constantijn in Istanbul, terwijl onze zustersite LacusCurtius u de integrale Oppianius (met Engelse vertalingen) aanbiedt en Theofrastos’ Geuren (Engels) en Weertekens (Engels). ======================================== EGYPTE Een aardig artikel over de mogelijkheid dat de oude Egyptenaren wisten dat Algol een veranderlijke ster was. Het maandelijkse gesleep met mummies bleef beperkt tot dit geval, maar als u een sterke maag hebt is dit misschien iets voor u. En verder: Deir al-Barsha, restauraties in Thebe en smokkel. ======================================== HET OUDE NABIJE OOSTEN Een berichtje over de ontdekking van een nog onbekende taal was aanleiding tot nogal wat publiciteit. Het enige wat is ontdekt is een lijst van vijfenveertig vrouwennamen in – inderdaad – een onbekende taal. Een nuchter artikel hier. De deprimerende situatie in Syrië (PDF). Voor het eerst sinds enige tijd weer nieuws uit Iran: een Achaimenidische nederzetting bij Ashkhaneh. En verder: veertig nieuwe sites in Irak, de restauratie van Babylon en de problemen daarbij. ======================================== GRIEKENLAND (en wijde omgeving) Als Sapfo banjo zou hebben gespeeld, had dat zo geklonken. Leuk! Zoals de rechtszaak tegen Jezus al tien keer is over gedaan, zo stond deze maand Sokrates opnieuw voor de rechter. En verder: Knossos, een necropolis, Fenicische rioleringen in Larnaka, Varna, het Kyrenaia-wrak, Hasankeyf maar weer eens en een Byzantijnse nederzetting te Lefokastro. ======================================== ROME EN ZIJN RIJK Politieke kunst is al snel nogal kitscherig, maar het beeld dat in Boekarest het Romeinse karakter van Roemenië moet benadrukken, overtreft elk redelijk pessimisme. Hoe Romeinse vrouwen hun juridische beperkingen omzeilden. En verder: lief filmpje over Ostia, de Palatijnse tuinen in Rome, Romeins glas, twee wrakken en een Angelsaksisch graf bij Cambridge. ======================================== ISRAËL De publiciteitsmachine van de opgraving in Khirbet Qeiafa draait nog steeds op volle toeren (meer). Dat de datering van het Vroeg IJzer problematisch is, blijft onvermeld (maar lees dit). Er is in feite heel weinig ontdekt, en het beste commentaar is dat “the difference between the new model shrines and others is that these come with a press kit”. Wat we in feite zien is een intensievere manier van wetenschapscommunicatie. Voor wie het nog niet mocht weten: de archeologie van Israël is nogal gepolitiseerd. Het is wat dat betreft zorgwekkend dat uit Megiddo, waar men speciaal graaft in de hoop voor eens en altijd de chronologische problemen op te lossen, alleen maar nieuws blijft komen over een schatvondst. Leuk hoor, maar het heeft in feite geen wetenschappelijk belang. Nog een voorbeeld? Nou, neem deze zegel, die het bewijs zou leveren dat Betlehem al in de IJzertijd zou hebben bestaan. Niet dat dit op enigerlei wijze nieuws zou zijn: het stadje wordt immers al genoemd in een van de Amarnabrieven. Het bericht leidde vervolgens om een andere reden tot wat rumoer, omdat even het gerucht ging dat de zegel verkeerd was gelezen; er staat echter werkelijk “Betlehem”. Alleen bewijst dat dus iets wat niemand in twijfel trok. De uitkomst in de rechtszaak tegen Oded Golan: veroordeeld op enkele kleine punten, maar vrijgesproken op de hoofdaanklacht. Nog een curieus bericht: een Palestijnse boer in Battir gebruikt een oud-Romeins aquaduct en heeft problemen met de muur die Israël om/door de Palestijnse gebieden bouwt. Onvermeld blijft dat Battir niet zo maar een plaats is: het is Bar Kochba’s laatste bolwerk. En verder: Jeruzalem (1, 2, 3), Mode’in. ======================================== BENOORDEN DE ALPEN Het Gallo-Romeins Museum kondigt aan dat de plek is gevonden waar Julius Caesar in de zomer van 57 v.Chr. de Aduatuci belegerde. Ze zullen vrijdag 1 juni de details bekend maken (commentaar). Samenvatting van de opgraving bij Ockenburg, waar een klein Romeins fort is gevonden. Daar word je helemaal blij van. En verder: een hunebed, een Romeinse tempel in Bonn, de Brittenburg en bij Ede een boerderij uit de Late Oudheid. ======================================== JODENDOM EN CHRISTENDOM De oudst-bekende joodse inscriptie van het Iberische Schiereiland. Enkele pas ontdekte christelijke manuscripten: een interview. De laatste tijd is er elke week wel een berichtje over vandalisme tegen niet-joods erfgoed in Israël. Een voorbeeld. Het is allemaal niet dramatisch, maar te frequent om nog te negeren. ======================================== OVERIG U komt het weekend van 2-3 juni toch wel naar het Romeinenfestival? Een mooie website gebruikt Google Earth om u te tonen waar op deze plaats werelderfgoed bedreigd wordt. Je kunt er natuurlijk ook mooie plaatjes mee kijken. Een soortgelijke website voor Nederland hier, maar die gaat juist om beschermd erfgoed. Uw redacteur sprak bij de Vrienden van het Gymnasium over de vraag hoe je zinvolle uitspraken kunt doen over de relatieve invloed van de Grieks-Romeinse of de Arabische cultuur op onze cultuur. En verder: Ötzi (nog eens), amuletten van toen tot nu; Bamiyan (nog eens). ======================================== DWAASHEID Tegen onzin is geen kruid gewassen. Het staat allang vast dat de Talpiottombe niet het graf kan zijn van de familie van Jezus, maar Jacobovici en Tabor gaan unverfrohren verder. Ze zijn echter nog een wonder van wetenschappelijkheid vergeleken met de claim dat de datum van Jezus’ kruisiging (die 3 april 33 zou zijn) kan worden bepaald aan de hand van een aardbeving die plaatsvond in de eerste helft van de eerste eeuw. Een mooi stuk over de Sovjet-versie van de “Waren de goden kosmonauten?”-theorie. En verder: mooi artikel probeert te verklaren waarom er zoveel slechte wetenschappelijke berichtgeving afkomstig is uit Groot-Britannië (vergelijk). En het is ook deze maand weer gelukt een belangstelling voor de Oudheid volkomen bespottelijk te laten lijken. ======================================== INTERNET De wetenschappelijke uitgevers willen geen open access. De universiteiten zal het een zorg zijn dat u recht heeft op informatie. U mag blijven betalen om onderzoek te laten doen en u zult nog lange tijd een tweede keer moeten betalen als u geïnteresseerd bent. Een poging aan deze wanvertoning een einde te maken via de EU, heeft niets opgeleverd, maar omdat het nooit te laat is om te hopen, kunt u hier een Amerikaanse petitie tekenen. ======================================== OVERLEDEN Wie zich bezig hield met Romeins Britannië, kon niet om John Wacher heen, die deze maand is overleden. Ook Peter Connolly is overleden, zo’n beetje de beroemdste illustrator van boeken over (oorlogsvoering in) de Oudheid. ======================================== EN TOT SLOT Meestal eindigt deze nieuwsbrief met de vermelding van het rekeningnummer waarop u een donatie kunt doen, maar gegeven de situatie in het Rijksmuseum van Oudheden eindigen we dit keer met een bindend advies tot bezoek aan u weet wel welk museum.

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!

Mede mogelijk dankzij