Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Zodiakaal licht, de zwakke piramide-achtige witte lichtgloed aan de nachtelijke hemel die straalt aan de horizon, daar waar de zon langs de ecliptica op zal komen.
De term "Ha Shachar" komen we tegen in het opschrift van Psalm 22:1, waar het meestal wordt vertaald met "dageraad" of "morgenrood". Dit laatste is niet geheel correct, daar de rode kleur van de dageraad in Israël veel minder opvallend is dan hier in Nederland. In de zomer bij een wolkeloze hemel is er vaak helemaal niets van te zien. Wanneer er wel een duidelijk "morgenrood" te zien is, dan geldt dat als een teken van komende regen (Mat. 16:3). Het is niet voor niets dat Ernst Klein het omschrijft met "de duisternis voorafgaand aan de dageraad" (E. Klein, p. 651).
Nu is het zo, dat in het Midden Oosten zowel mens als dier vaak voor "dag en dauw" opstaat, dus nog voor de dageraad, om daarmee de ergste hitte te voorkomen. Op dat moment van de dag is het voor prooi dieren als herten gevaarlijk, omdat juist dan de roofdieren het meest actief zijn (cf. Job 24:17; Am. 5:8 waar wordt gesproken over de צַלְמָוֶת H6757 'schaduw van de dood'). Mogelijk dat het opschrift hiermee te maken heeft, bovendien komt dit overeen met het vervolg van de psalm. De hinde bevind zich in een gevaarlijke positie, zo ook de psalmdichter.
In Job 3:9 komen we term nog een keer tegen als בְּעַפְעַפֵּי־שָֽׁחַר bə‘afə‘apê-šāḥar "oogleden des dageraads" en waarmee zeer waarschijnlijk ook het zodiakaal licht mee wordt bedoeld.
Verder is er nog de (niet al te waarschijnlijke) theorie van W.E. Glanville dat de Shekinah dit natuurverschijnsel was (W.E. Glanville, The Pillar of Cloud: The Pillar of Fire in The Journal of Religion, Volume 48, Number 6 | Dec., 1916).
In het Hebreeuws wordt dit zodiakaal licht de "Amud Ha Shachar", de "kolom van de morgenstond" of "morgenzuil" genoemd. Volgens de joodse traditie lijkt zij op 2 hoornen die uit het Oosten oprijzen en de wereld verlichten, wat een correcte beschrijving is van het zodiakaal licht. (S. Gandz, The Zodiacal Light in Semitic Mythology in Proceedings of the American Academy for Jewish Research Vol. 13 (1943); S. Zucker, Hebrew names of the planets in Proceedings of the International Astronomical Union 260(S260) January 2011 p. 304)
Binnen het zonnestelsel bevindt zich veel stof, soms varierend van microscopisch kleine deeltjes tot korreltjes van enkele millimeters in grootte, dat afkomstig is van kometen en planetoïden, deze bevinden zich vooral in het vlak van de ecliptica. Het zodiakaal licht wordt nu veroorzaakt door de verstrooiing van het zonlicht door dit ruimtestof. Hierdoor is in een donkere omgeving met het oog een zwak driehoekig lichtschijnsel in de ochtend voor zonsopgang of in de avond na zonsondergang te zien. Als het zodiakaal licht te zien is, kan men recht tegenover de Zon ook een lichtere plek aan de hemel waarnemen, dit wordt: de "Gegenschein" genoemd. Deze is nog zwakker dan het zodiakaal licht.
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
