Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Onder schaduwachtige bomen ligt hij neder, in een schuilplaats des riets en des slijks. De schaduwachtige bomen bedekken hem, elkeen met zijn schaduw; de beekwilgen omringen hem.
Job 40: 16-17
In deze passage van Job wordt beschreven dat de בהמות Behemoth, letterlijk “Groot Beest”, zich schuilhoudt tussen het riet, wilgen en schaduwachtige bomen (צֶאֱלִ֣ים tse'elym), in nieuwere vertalingen ook wel Lotusbomen genoemd. Uit deze beschrijving blijkt dat het om een boom gaat die aan de kant van het water groeit en behoorlijk groot moet zijn. Afhankelijk van de determinatie van Behemoth, welke volgens sommigen een Nijlpaard is en volgens anderen zelfs een Dinosauriër, moet de boom relatief hoog zijn, dat hij eronder kan schuilen.
Zoals zoveel bomen en planten is de botanische naam van deze plant niet met zekerheid te determineren. Verschillende oude vertalingen geven schaduwachtige (tse'el) bomen ('ets). Het meest waarschijnlijke is dat het gaat om de Lotusboom (Zizyphus lotus). Overigens wordt in het modern Hebreeuws met tse'elym de Flamboyant (Delonix regia) bedoeld, welke vanaf de 19de eeuw wereldwijd in (sub)tropische gebieden als sierboom wordt aangeplant.
De Lotusboom is van het geslacht Ziziphus, van de familie Wegedoornfamilie (Rhamnaceae). De struik kan een hoogte bereiken van 2 tot 5 meter. Heeft glanzende groene lange bladeren met een lengte van ongeveer 5 cm. Het eetbare fruit zijn ronde donkere gele steenvruchten 1-1.5 cm diameter en staan bekend onder de naam nabk.
Deze boom is bekend in de Griekse mythologie, zo wordt in de Odyssee van Homerus1 beschreven dat “al wie van hen de honingzoete vrucht van de lotos at, had geen lust meer verslag uit te brengen en wilde niet terug, nee, liever wilden zij blijven bij de Lotofagen en door te eten van de Lotos afzien van de terugkeer.” Herodotos2 geeft eveneens een beschrijving van deze plant “De vrucht van de lotos is ongeveer zo groot als die van de mastix en in zoetheid te vergelijken met die van de dadelpalm. Ook maken de Lootophagen wel wijn uit deze vrucht.” Uit de verschillende beschrijvingen zou door het eten van de vrucht het geheugen worden verloren, zoals beschreven in het gedicht van Ida Gerhardt:3
Zo mij werd toegestaan een wens te wagen :
mochten de snoeren in mijn late dagen
mij vallen in het land der Lotophagen.
Alles vergeet die van de lotos eet :
zijn herkomst zelfs en hoe de liefste heet.
Voorgoed te toeven bij de Lotophagen,
zalig en van mijzelve zonder weet,
- alles vergeet die van de lotos eet -
om lachende mijn lasten af te staan.
Ik liep langs zee en zag de wolken gaan.
2 Herodotos, Historiën, IV.177; Dr. Onno Damsté geeft als voetnoot “Bedoeld wordt de Zizyphus Spina-Christi, een jujubestruik, verwant aan de sleedorn. De vrucht wordt meestal droog gegeten.”
3 Ida Gerhardt, De zomen van het licht, “Vergetelheid”, Amsterdam, Athenaeum-Polak & Van Gennep, 1983
 |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!