Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De Textus receptus (van het Latijns voor 'ontvangen/aanvaarde tekst') is de naam voor de eerste Griekse tekst van het Nieuwe Testament die door middel van de boekdrukpers verspreid werd.
Erasmus gebruikte voor zijn eerste editie (1516) de volgende handschriften 1 (=Codex Basilensis A. N. IV. 2), 2 (=Codex Basiliensis A. N. IV. 1), 7, 817, 2814 (=1rK), 2815 (=Codex Basilensis A. N. IV. 4), 2816 (=4ap). In zijn tweede editie (1519) gebruikte hij ook minuscuul 3. Deze uitgaven waren niet foutloos en hoewel soms geclassificeerd als een late Byzantijnse tekst, zitten er toch bijna 2000 verschillen in t.o.v. deze tekst. De eerste uitgave was een commercieel succes en in 1519 verscheen een herdruk met daarin bijna alle (echter niet allemaal) aanwezige fouten gecorrigeerd.
De tekst fungeerde als uitgangspunt voor de nationale vertalingen, waaronder de Lutherse bijbel (1522) in het Duits, King James Version (1611) in het Engels en de Statenvertaling (1637) in het Nederlands.
Vanwege de beperkte hoeveelheid gebruikte manuscripten had Erasmus niet de beschikking over heel Openbaring. In zijn correspondentie met Edward Lee schreef Erasmus "In calce Apocalypsis in exemplari, quod tum nobis erat unicum, nam is liber apud Graecos rarus est inventu, deerat unus atque alter versus. Eos nos addidimus secuti Latinos codices. Et erant ejusmodi, ut ex his quae praecesserant possent reponi". Overgezet in het Nederlands staat er "Aan het einde van mijn exemplaar van Openbaring – waarvan ik er maar één had, omdat Griekse exemplaren van dit boek zeldzaam zijn – ontbraken een paar regels. Ik heb ze toegevoegd, met Latijnse kopieën als basis. Deze regels waren van het soort dat [in het Grieks] kon worden gereconstrueerd door de voorafgaande tekst te raadplegen." en waaruit blijkt dat hij voor dit gedeelte (Opb, 22:16b-21) een eigen Griekse tekst heeft gemaakt en welke ook in latere revisies terug te vinden is (cf. James Snapp, Erasmus' Manuscript of Revelation).
De Textus Receptus vertoont de meeste overeenkomsten met de Byzantijnse tekst. De manuscripten van het Nieuwe Testament worden onderverdeeld in drie of vier "families," waarvan de Byzantijnse familie er één is. Niet alle families van handschriften zijn even groot. De Byzantijnse tekst ongeveer 80% van het totaal aantal manuscripten uit. Byzantijnse handschriften vormen de meerderheid en hebben weinig onderlinge variatie.
Met name liefhebbers van de Statenvertaling en de King James Version, die doorgaans de Textus Receptus ten onrechte met de Byzantijnse tekst identificeren, zien de Textus Receptus als de meest betrouwbare tekst. Men wijst erop, dat het grootste deel van de manuscripten tot de Byzantijnse traditie behoort en dat de manuscripten die tot de andere tradities behoren, op veel plaatsen niet met elkaar overeenkomen en dat de schrijvers van deze andere tradities er ook andere geloofsinzichten op nahielden. Bovendien is de Byzantijnse tekst, zoals hierboven al vermeld, eenvormiger dan die van de andere tradities.
Dat verreweg de meeste Bijbelse handschriften Byzantijns zijn, is te verklaren door de opkomst van het Latijn in het westen en de islam in Egypte en het Midden-Oosten, waardoor de productie van Griekse handschriften daar stopte, terwijl het kopiëren van Byzantijnse handschriften in Constantinopel nog voort ging.
Aangemaakt 9 december 2014, laatst bijgewerkt 15 augustus 2023
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!