Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De Vrije Evangelische Gemeenten (VEG) behoren tot de bredere bedding van het protestantisme. De gemeentevorm is congregationalistisch. De plaatselijke gemeente is zelfstandig en er is geen synode of synodale gezagsstructuur. De ambststructuur is presbyteriaal. Men vindt er de ambten van ouderling en diaken zoals in de andere protestantse kerken uit de calvinistische traditie. Veel gemeenten werken samen in een overkoepelende organisatie. Daarnaast zijn er zowel op lokaal als op bovenlokaal niveau samenwerkingsverbanden met andere kerken.
Elke gemeente droeg een eigen naam (de naam Vrije Evangelische Gemeenten is pas later als gezamenlijke naam aangenomen), maar kenmerkend was dat zij zelfstandig waren, zich niet aan de belijdenisgeschriften als acte van overeenkomst bonden, en veel ruimte boden voor de inzet van mannen en vrouwen in de gemeenten. De Vrije Evangelische Gemeenten zijn in de negentiende eeuw voortgekomen uit het werk van drie predikanten en hun leerlingen: Jan de Liefde (1814-1869), Hermanus Willem Witteveen (1815-1884) en Huibert Jacobus Budding (1810-1870).
In het midden van de negentiende eeuw ontstaan Vrije Evangelische Gemeenten. Daarbij spelen een aantal factoren een rol: men wilde meer aandacht geven aan zending, zich verzetten tegen de overheidsbemoeienis met de kerk en men was bang voor vrijzinnige invloeden in de kerk. In 1881 verenigen vijf gemeenten zich in een Bond.
In de Bond van VEG is de kinderdoop gebruikelijk. In een aantal gemeenten is er ruimte voor een bevestigingsdoop. Op de Bondsvergadering in 2003 en 2009 is daarover gezamenlijk beraad gevoerd. Overigens was er binnen de Bond altijd ruimte voor leden die hun kinderen niet lieten dopen of die zich op volwassen leeftijd lieten dopen, omdat zij niet als kind gedoopt waren. Binnen de Internationale Bond van Vrije Evangelische Gemeenten wordt verschillend gedacht over de doop. De Evangelical Covenant Church in de Verenigde Staten kent net als de Nederlandse Bond de kinderdoop. Maar de Duitse Bond kent alleen de volwassendoop.
Reeds in zijn beginselen van 1879 en 1885/1888 sprak de Bond zich uit voor de kinderdoop. Deze doop was voor hem een manier om uit te drukken dat hij zich niet wilde isoleren van de bredere protestantse traditie in Nederland. In 2009 heeft de Bond zich opnieuw uitgesproken voor de traditie van de kinderdoop, maar tevens ruimte gelaten voor gemeenten, die een praktijk van doopbevestiging kennen. Deze nieuwere dooppraktijken mogen echter geen afbreuk doen aan de volwaardige erkenning van de kinderdoop. Op 31 mei 2012 heeft de Bond samen met acht andere kerkgenootschappen in Nederland een doopverklaring ondertekend. De verschillende kerken spreken daarin uit dat ze de doop van de andere kerk als legitiem erkennen.
Sinds 1933 is er binnen de Bond van VEG een commissie die zich bezig houdt met Israël. De visie op Israël binnen de bondsgemeenschap heeft zich in de loop van de jaren ontwikkeld. Bij de oprichting van de bond in 1881 wordt in de beginselen al over Israël gesproken. Er komt nog geen duidelijk omschreven visie op Israël naar voren; dat zou ook niet bij de Bond van VEG passen, het belijden moet immers steeds opnieuw vorm krijgen. Wel wordt duidelijk dat de oprichters vanaf het allereerste begin een verbondenheid zagen tussen de gemeente van Jezus Christus en het volk Israël. De visie is nooit af, maar zal zich blijven ontwikkelen, door de vragen die de huidige tijd aan haar stelt.
Aan deze verbondenheid wil de KODI (de commissie) vasthouden, ze ziet haar als onopgeefbaar. Christenen worden namelijk als wilde loten geënt op de olijfboom (Israël). Het nieuwe van het verbond zit hem niet in de vervanging maar in de verbreding van het verbond. De volkeren worden bij Israël gevoegd. Jezus Christus was Jood, en Hij groeide door Mozes (wet) en Elia (profeten) uit tot leraar met de eeuwige boodschap tot naastenliefde. De eerste volgelingen van Jezus waren joods, ze gingen naar de synagoge en lazen uit de Thora. Het nieuwe testament is door joden geschreven. Ook onze eredienst vindt haar oorsprong in de synagoge. Er zijn dus genoeg zaken die christenen aan het Jodendom binden. Samen met Israël mogen we blijven uitzien naar een koninkrijk van vrede en gerechtigheid.
Een aantal gemeenten voelden zich vervreemd door ontwikkelingen binnen de Bond en besloot zich daarvan los te maken. In feite was er sprake van een geleidelijke afsplitsing, omdat deze gemeenten zich niet gezamenlijk en in een keer uit de Bond terug trokken. Zij stichtten later de Federatie van Vrije Evangelische Gemeenten. Vanaf het einde van de jaren zeventig van de twintigste eeuw hebben zich ongeveer tien gemeenten losgemaakt van de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten. Eerst vormden zij nog een 'verontruste' groep binnen deze vereniging, maar gedurende de jaren tachtig verlieten zij de Bond. Later, in 2012 en 2013, hebben opnieuw enkele gemeenten de Bond verlaten. In de jaren negentig heeft een groot deel van de afgescheiden gemeenten zich verenigd in de Federatie van Vrije Evangelische Gemeenten (opgericht: 15 januari 1994).
Anno 2015 zijn bij de Bond 33 gemeenten aangesloten, verspreid over tien provincies (alleen in Noord-Brabant en Limburg zijn geen gemeenten). De afgelopen vijftig jaar ziet de Bond zijn ledenaantal en het aantal gemeenten dalen. Deze daling is voor een deel te verklaren door secularisering en vergrijzing, waardoor gemeenten kleiner worden. In sommige gevallen leidt dit tot fusie en sommige gemeenten moeten de deuren sluiten. Daarnaast heeft het vertrek van gemeenten uit de Bond, m.n. naar de Federatie, een groot aandeel in deze daling.
De afgelopen jaren zijn diverse gemeenten opgeheven, zoals in Utrecht (2017), Apeldoorn (2018), Velp (2019), Oude Pekela (2019), Enschede (2019) en Den Haag (2019).
Aangemaakt 23 oktober 2017, laatst gewijzigd 30 september 2019
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
