Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Een chiasme, chiasma of kruisstelling (via het Latijn uit het Grieks χίασμα "kruising") is een stijlfiguur die bestaat uit een herhaling met een omkering.
Bij deze stijlfiguur worden de overeenkomstige termen van twee formuleringen in omgekeerde volgorde geplaatst. Het chiasme wordt ook wel als een bijzonder geval van parallellisme gezien, waarbij volgorde-inversie wordt toegepast in de herhaling van een eenheid (G.J. van Bork, Algemeen letterkundig lexicon. www.dbnl.org).
In de Bijbel komen veelvuldig chiasmes voor, bv. in de Psalmen (Ps. 1; 2; 3; 4; 5; 6; 7; 8; 9; 11; 12; 13; 14; 15; 16; 17; 18; 19; ea.). Het herkennen van chiasme in Bijbelteksten kan helpen bij het uit het hoofd leren van deze teksten (memoriseren). Voor een overzicht van chiasmes in de Bijbel zie hier.
Psalm 1 als voorbeeld:
| 1 | A1 | De gezegende man is niet bij de slechte man. |
| 2 | A2 | De gezegende man kiest God's wet. |
| 3 | B | Groene boom staat voor de gezegende man. |
| 4 | B | Bruin kaf staat voor de slechte man. |
| 5 | A1 | De slechte man is niet bij de gezegende man. |
| 6 | A2 | God kiest de gezegende man. |
Een ander schitterend voorbeeld is het Klaaglied van David over Saul en Jonathan (2 Sam. 1:19-27):
| 19 | A | De helden van Israël zijn gevallen |
| 20 | B | De Filistijnse vrouwen verheugen zich |
| 21 | C | Het land waar de helden zijn gevallen wordt vervloekt |
| 22 | D | De twee helden waren machtig in de strijd tegen de vijanden |
| 23 | E | Saul en Jonathan werden niet gescheiden door de dood |
| 24 | D' | De twee helden krijgen eerbetoon van de dochters van Israël |
| 25 | C' |
De helden vielen gedurende de oorlog |
| 26 | B' | De vriendschap van Jonathan is sterker dan de liefde van vrouwen |
| 27 | A' | Hoe vielen de helden |
Ook in het Nieuwe Testament vinden we chiasme, zoals in 1 Johannes 3:9:
| A | Ieder die uit God geboren is, | |
| B | doet de zonde niet, | |
| C | want Zijn zaad blijft in hem; | |
| B' | en hij kan niet zondigen, | |
| A' | omdat hij uit God geboren is. |
Aangemaakt 3 maart 2017, laatst gewijzigd 24 januari 2021
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!