Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
De christelijke jaartelling, ook Anno Domini- of AD-jaartelling genoemd, is de jaartelling die door de Scytische monnik Dionysius Exiguus (niet te verwarren met Dionysius de Areopagiet) werd ingevoerd als hulpmiddel bij het opstellen van zijn paastabel en die hij, overigens op dat moment zonder succes, in of kort na het jaar 525 presenteerde aan officiële vertegenwoordigers van paus Johannes I.
In de Bijbel vinden we geen verwijzingen naar een christelijke jaartelling. Wel zijn er andere soorten kalendersystemen te vinden, zoals de Hebreeuwse kalender, Babylonische kalender en de Egyptische kalender.
Anno Domini is Latijn voor in het jaar des Heren.
Nadat het christendom zich steeds meer begon te verwijderen van het Jodendom, begon men steeds meer de noodzaak in te zien om de datum van de belangrijke christelijke feestdagen zoals Pasen te berekenen. Op dat moment was de Juliaanse kalender in zwang met daarbij de indicties (een 15-jarige cyclus t.b.v. de belastingen) van de goddeloze keizer Diocletianus. Het was de Scytische monnik Dionysius Exiguus die op basis van deze kalender, echter zonder de indicties, een jaartelling opstelde waaruit de datums van het Pasen kon worden bepaald. Zo schreef hij naar de bisschop Petronius: "Wij hebben niet gewild onze cycli met de herinnering van een goddeloze en vervolger (= Diocletianus) te verbinden, maar wij hebben eerder gekozen vanaf de incarnatie van onze Heer Jezus Christus (ab incarnatione Domini nostri Jesu Christi) de jaarperiodes te markeren, aangezien hieruit het begin van onze notie van onze hoop zou blijken, en de reden van het herstel van de mensheid, dit is, het lijden van onze Verlosser, duidelijk aan het licht zou komen" (Dionysius Exiguus, Liber de Paschate II).
Dionysius Exiguus deed enkele verkeerde berekeningen waardoor zijn jaar 1 (het jaar nul kende men niet) niet met de geboorte van Jezus begon, hoewel hij dat wel had beoogt.
De kalender van Dionysius Exiguus is een typische zonnekalender waarbij hij twaalf maan-maanden op 354 dagen stelde en een zonnejaar op 365 dagen (in werkelijkheid duurt een zonnejaar 365 dagen, 5 uren, 48 minuten en 45 seconden). Dat verschil van 11 dagen, betekent dat als het in een gegeven jaar op 1 januari nieuwe maan is, de maan op 1 januari van het volgend jaar 11 dagen oud is. Het jaar daarop 22 dagen, en het jaar daarop 3 dagen (33 min de maancyclus van 30) vervolgens 14 enz. Na 19 jaar (en een dag, maar die werkte Dionysius aan het eind van de cyclus weg), is het op 1 januari weer nieuwe maan. Het jaar 532 was voor Dionysius belangrijk, omdat het deelbaar was door 19, en hij zag dat als het jaar deelbaar is door 19, het op 1 januari nieuwe maan is. Het vinden van de ouderdom van de maan in elk jaar (de epacta) is daarmee makkelijk te vinden. Deel eerst het jaartal door 19, neem de rest van die deling en tel daar één bij op. Dit getal heet (sinds de dertiende eeuw) het gulden getal.
Echter in de loop der jaren bleek dat dit kalender systeem niet voldeed omdat een zonnejaar iets langer duurt dan 365 dagen en dat om die reden langzaam het jaargetijde verliep in de kalender (ieder jaar met 5 uren, 48 minuten en 45 seconden). Bij de invoering van de Gregoriaanse kalender (1582) was dan ook reeds een verschil van 11 dagen ontstaan, deze invoering was dan ook niets meer dan een hervorming van deze oude kalender en zorgde ervoor dat de berekeningen van Dionysius Exiguus niet meer van toepassing waren.
   |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!