Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Delilah (Hebreeuws דְּלִילָה H1807), een persoon in de Bijbel.
Delilah (Richt. 16:4, 6, 10, 12, 13, 18) was de maîtresse van Simson die het geheim van zijn grote kracht verraadde, en door het knippen van zijn haar hem zijn kracht ontnam en uitleverde aan de Filistijnen. Ze is de enige vrouw in de geschiedenis van Simson die bij name wordt genoemd. Mogelijk is er een woordspel tussen Delilah en Simson (→ Terminologie).
De meeste commentaren stellen dat Delilah een Filistijnse vrouw was. Zij baseren zich dan op het feit dat ook zijn eerste vrouw een Filistijnse was (Richt. 14:1) en dat hij naar een Filistijnse hoer in Gaza ging (Richt. 16:1). Er wordt zelfs betoogd dat Delilah een hoer was omdat dit verhaal direct een vervolg is (Richt. 16:4). Verder wordt aangehaald dat ze contacten onderhield met de Filistijnen (Richt. 16:5, 8, 18) en het komt vreemd over dat een Israëlitische vrouw contacten had met de vijand.
Aan de andere kant wordt, in tegenstelling tot de andere twee vrouwen, nergens in de Bijbel vermeld dat ze een Filistijnse was. We weten dat ze van nahal sorek kwam, veelal vertaalt met wadi Sorek of dal van Sorek. Dit lag tussen Zorah, het geboortedorp van Simson (Richt. 13:2), en Thimnath, waar zijn eerste vrouw woonde (Rich. 14:1). Het was het grensgebied tussen de Filistijnen en de Israëlieten. Verder lezen we dat de Filistijnse leiders יַּעֲל֨וּ H5927 "kwamen … tot haar op" (Richt. 16:5, 18), wat zeer waarschijnlijk inhoudt dat ze de heuvels ingingen en dat ze dus bij de uiterste grens van de Filistijnse machtsgebied of zelfs in het Israëlitische deel woonde. Dit typische spraakgebruik wordt nog eens bevestigd als na de dood van Simson zijn broers en familie יֵּרְד֨וּ H3381 "kwamen … af" (Richt. 16:31) om zijn lichaam op te halen.
Als we deze geschiedenis verder bestuderen dan valt op dat deze Filistijnse leiders haar ieder 1100 zilverlingen willen geven als ze Simson verraad. Uitgaande van de vijf belangrijkste steden (Asdod, Askelon, Ekron, Gath en Gaza), kreeg ze omgerekend 55 kg zilver aangeboden. Waarom zouden ze dat doen als Delilah een Filistijnse was en haar gewoon bevel hadden kunnen geven om hem te verraden en dat als ze weigerde ze haar zouden doden, zoals dat ook met zijn eerste vrouw was gebeurd (cf. Richt. 14:15; 15:6). Dit is te verklaren als ze geen Filistijnse was, hoewel anderzijds de mogelijkheid er is dat deze steekpenningen juist haar trouweloosheid benadrukken. Dat het niet vreemd is dat Israëlieten hun eigen mensen aan de Filistijnen verraden blijkt uit een andere geschiedenis van Simson, waarbij de mannen van Juda hem vastbinden en overleveren aan de Filistijnen (Richt. 15:10-13).
Minstens zo interessant is dat Delilah meermalen roept "De Filistijnen over u, Simson!" (Richt. 16:9, 12, 14, 20), dit klinkt zeer vreemd uit de mond van een Filistijnse, want die zou eerder roepen "de soldaten zijn over u" of "de wachters zijn over u". In ieder geval Simson maakte die connectie niet en bij de vierde keer vertelt hij haar zijn geheim.
Tot slot is er nog één suggestie die er mogelijk op wijst dat Delilah een Israëlitische was, direct na deze geschiedenis lezen we van een Micha die 1100 zilverlingen van zijn moeder heeft gestolen (Richt. 17:1ev.). Het kan toeval zijn, maar het is wel erg opvallend dat dit precies na deze geschiedenis komt en dat dit exacte bedrag alleen in deze twee gedeelten voorkomt.
דְּלִילָה H1807 "Delilah", betekenis onzeker, misschien afgeleid van דָּלַל H1809 "zwak zijn" (Gesenius).
Ongeacht wat de etymologie is van de naam, is er een woordspel met het Hebreeuwse לַיְלָה H3915 laylâ "nacht" en de naam van Simson welke is afgeleid van שֶׁמֶשׁ H8121 šemeš "zon" (C. Meyers, Women in Scripture), waarbij de "sterke zon" wordt verslagen door de "zwakke nacht".
Aangemaakt 22 mei 2005, laatst gewijzigd 20 juli 2019
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
