Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Zie ook het overzichtsartikel Op weg naar Golgotha met verwijzingen naar artikelen op onze blog over dit onderwerp.
In alle evangeliën wordt gesproken over de kruisiging van Christus, in de een méér dan de ander, gezamenlijk geeft het een goed overzicht van de gebeurtenissen. De belangrijkste passages, welke betrekking hebben op de duisternis zijn:
Als we een beeldvorming creëren van de gebeurtenissen dan valt ons de volgende zaken op: er is sprake van een duisternis van ongeveer 3 uur. Nu was het in die tijd de gewoonte om de dag in twaalven te verdelen, beginnende bij het ochtendgloren en eindigende bij zonsondergang, met dien verstande dat het zesde uur 12 uur ‘s middags was. Een uur varieerde in lengte afhankelijk de verschillende momenten in een jaar . Daar men in die tijd geen uurwerken had, welke zo nauwkeurig zijn als de onze, moet men er vanuit gaan dat bij het noemen van uren men altijd een benadering van het tijdstip bedoeld. We mogen dus onder het tijdstip “het zesde tot het negende uur” uitgaan van wat wij nu zouden zeggen “van twaalf tot 3 uur ‘s middags”. Naast de beschrijving van op welk uur de duisternis aanwezig was, moeten we ook opmerken dat de kruisiging vlak voor het Pascha (zie o.a. het Heilig Avondmaal en de reden waarom de Joden de lijken weg wilden hebben) viel, dit houdt in dat het bijna volle maan was. Verder wordt in de verschillende Bijbelgedeelten gesproken over een aardbeving.
Als laatste moet dan nog in ogenschouw worden genomen het niet natuurlijke fenomeen, het opstaan van heiligen uit hun graf.
We kunnen de dag dus als volgt reconstrueren:
| 6de uur | Begin 3 uur durende duisternis |
| 9de uur | Einde 3 uur durende duisternis |
| Jezus roept met luider stem: Eli, Eli, lama sabachtani? Dat is: Mijn God, mijn God waarom hebt Gij Mij verlaten? | |
| Jezus roept met luider stem: Vader, in uw handen beveel Ik mijn geest, en sterft | |
| Voorhangsel van de tempel scheurt van boven tot beneden in tweeën | |
| De aarde beeft, en de rotsen scheuren | |
| Graven gaan open en vele lichamen der ontslapen heiligen worden opgewekt. Hoofdman Romeinse soldaten verklaart dat Jezus Zoon van God is. De Joden vragen of de lichamen weggehaald mogen worden i.v.m. Pascha | |
| ’s avonds | Jozef van Arimathea, balsemt en begraaft lichaam van Jezus |
De enige buitenbijbelse bron van deze duisternis is van Phlegon in zijn “Olympiades” waarin hij melding maakt dat tijdens de verduistering de sterren zichtbaar waren.
In de loop der tijd zijn er verschillende hypotheses ontstaan over welk natuurlijk fenomeen de duisternis veroorzaakt kan hebben. Deze zijn onder te verdelen in astronomische en klimatologische gebeurtenissen.
In sommige commentaren lezen we dat de oorzaak van de duisternis een zonsverduistering kan zijn geweest. Een zonsverduistering ontstaat als de maan tussen de zon en de aarde staat, waardoor de maan het licht van de zon tegenhoudt. Dit kan alleen gebeuren wanneer het nieuwe maan is en niet wanneer het volle maan is, zoals het tijdens het Pascha per definitie was. Daarnaast duurt een zonsverduistering maximaal 6 minuten. Op basis van deze twee argumenten is het dan ook zeer onwaarschijnlijk dat het een zonsverduistering was.
De profetie in Handelingen 2 vers 20, waar wordt verwezen naar een bloedrode maan, is voor sommigen het bewijs dat de kruisiging op 24 november 29 n.C. plaatsvond, omdat er toen een zonsverduistering was, of vrijdag 3 april 33 n.C toen er een gedeeltelijke maansverduistering zichtbaar was boven Jeruzalem.
Een van de theorieën die tracht te achterhalen wat de duisternis veroorzaakte is dat de aarde door een meteoriet, of kleine komeet wordt getroffen en daardoor een stofwolk veroorzaakte.
De theorie dat de verduistering veroorzaakt kan zijn door een kometenstaart, is er een die door de eeuwen heen heeft standgehouden. Over het algemeen is de staart van een komeet dermate transparant dat men de sterren er doorheen kan zien. Dit is een alleszins bevredigende oplossing, en hoewel men vroeger de verschijning van een komeet vaak beschouwde als aankondiger van de dood van een koning, zien ook oude bronnen een komeet niet als brenger van de duisternis.
Een variant op bovenstaande theorie is het neerstorten van een grote meteoriet of een kleine komeet. In Openbaring 8:11-12 zien we een beschrijving hoe in het eind der tijden een ster/komeet die Alsem wordt genoemd op de aarde terecht komt. Direct daarna wordt een beschrijving gegeven hoe een derde der sterren (meteoren?) op aarde komt en deze verduisterd. De effecten van deze theorie zouden zijn aardbevingen door de inslag en diepe duisternis door het opgestoven zand van de inslag. Men kan dit vergelijken met het genoemde gedeelte uit Openbaring en de inslag in 1908 bij Tunguska te Siberië.
Echter de enige (twijfelachtige) vermelding die wordt gemaakt is een komeet in het jaar 29 in China. Terwijl men juist mag verwachten dat zo’n gebeurtenis ook in het Midden-Oosten vermeld zou worden. Dit is echter niet het geval en men zal dan ook deze hypothese moeten laten vallen.
→ Sarab
Onder invloed van de woestijn duikt periodiek een hete woestijnwind op welke uit het Oosten komt, de zogenoemde Sarab of Hamsin. Deze wind wordt ook wel verward met de Sirocco. De lucht hangt vol fijn stof, zodat de Zon slecht vaag tot niet te zien is.
Verschillende wetenschappers gaan er van uit dat de Sarab de oorzaak was van de drie uur durende duisternis. Verder betogen ze dat door de hitte de aardbevingen werden veroorzaakt, waardoor de graven openbarsten. Een verklaring voor het opstaan van de heiligen wordt meestal niet gegeven.
Een andere hypothese welke een verklaring geeft wat de duisternis over Golgotha veroorzaakt zou kunnen hebben is dat het een vulkaanuitbarsting is geweest. Het mag als bekend worden geacht, dat vulkaanuitbarstingen veel puin de lucht in stoten, welke grote delen van de aarde kunnen verduisteren.
Bekend is het voorbeeld van de uitbarsting in 1883 van de Krakatau in Djakarta, deze veroorzaakte een duisternis van ruim een dag. McNeile stelt dat in Lukas (Lu 23:45) alleen wordt gezegd dat het licht van de Zon verdwijnt. Volgens hem ontstaan er wel eens aardbevingen als het donker wordt en deze duisternis zo zijn veroorzaakt door dichte as-wolken van een vulkaan uitbarsting. Als toevoeging geeft hij dan aan: “One need not be disturbed if nature showed its sympathy with the tragedy of the dying of the Creator on the Cross (Ro 8:22), groaning and travailing until now.“
Zover bekend zijn er geen vulkaan uitbarstingen bekend uit deze periode, de enige uitbarsting is die van de Vesuvius in 79 n.C., waarbij de bekende historicus en natuuronderzoeker Plinius de Oudere stierf. De hypothese moet dan ook als twijfelachtig worden bezien.
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!